Vinden jullie dat ook zo lekker, gebakken of geroosterde venkel? Gewoon, met wat olijfolie, zout en peper? Of met wat blauwe kaas? Dat venkel, Foeniculum vulgare, eetbaar is, hoef ik de meesten van jullie niet te vertellen. Het is geen hele gangbare groente, maar de meeste fijnproevers eten het toch wel regelmatig. Maar met deze plant kun je veel meer. Onze voorouders wisten dat heel goed. Deze plant staat niet voor niets in de Capitulare de villis, de verordening van Karel de Grote waarin werd bepaald welke planten absoluut in elke koninklijke tuin moesten staan.
Venkel heeft namelijk een interessante geneeskrachtige werking. Een bekende is het effect op het spijsverteringskanaal. Veel moeders die borstvoeding geven weten hier alles van en drinken venkelthee om te voorkomen dat hun kinderen krampjes krijgen. Minder bekend is dat het ook de productie van die borstvoeding stimuleert. En alweer minder bekend is de sterke werking op luchtwegaandoeningen zoals bronchitis. En dan heb ik maar enkele toepassingen genoemd. Er zijn er meer!
Venkel staat ook bekend om haar magische eigenschappen. Zo is ze een bekende beschermende plant, in zijn algemeenheid maar vooral tegen kwaadwillende entiteiten. Naar het schijnt gaan dwergen ervan op de loop. Je kunt er mensen die onder invloed staan van magie mee ‘onttoveren’. Daarnaast is deze plant voor meerdere magisch geneeskundige doelen aan te wenden. Denk aan het tegengaan van veroudering maar ook tekenbeten. Kortom, venkel is een hele interessante plant. Lees erover in de rest van deze monografie…
Venkel is een prachtige plant die wel 2,5 meter hoog kan worden. Ze staat op een stevige wortel waaruit een mergachtige tot holle, gegroefde stengel komt. Deze is stengel is blauwgroen van kleur, net als de bladeren, en sterk vertakt. De bladeren zijn fijn geveerd, eindigend in draadvormige blaadjes. Bij sommige varianten groeien de eetbare bladschedes uit tot wat eruit ziet als complete, bovengrondse bollen, bij anderen is dit minder uitgesproken. De eersten is de venkel zoals wij die kennen uit de winkel.
De bloemen zijn klein, lichtgeel en geelgroen van kleur en groeien in grote schermen van 10 tot 40 kleine bloempjes zonder kelk. Deze bloemen zijn erg populair bij insecten. De zaden die na de bloei ontstaan, ruiken en smaken anijsachtig en zijn in eerste instantie ook blauwgroen maar uiteindelijk grijsbruin van kleur. Deze zaden zijn eironde splitvruchten met overlangse ribben.
Venkel was al in de oudheid erg populair, niet alleen als groente en medicijn, maar ook als prijs. Romeinse gladiatoren en kampioenen in het oude Griekenland werden met het loof gekroond.
Venkelolie, dat geperst wordt uit de zaden van deze plant, wordt gebruikt in allerlei verzorgingsproducten. Venkelolie ontgeurt ook en kan daarom als deodorant gebruikt worden.
Insecten zijn dol op bloeiende venkel, maar gedroogd verdrijft ze hen juist. Vroeger werden bijenkorven vaak met venkel ingesmeerd om te zorgen dat de bijen bij de korf bleven.
In de sportvisserij wordt venkel soms als aas gebruikt.
Venkel zit in veel likeuren, waaronder Pernod.
Het merg uit venkelstengels werd vroeger vaak gebruikt als tondel. Ook werd deze smeulende tondel, ingepakt in bast, gebruikt om vuur van de ene kampplaats naar de andere te brengen. Dit is ook hoe, volgens de Griekse mythologie, de mens aan vuur geraakte. De titaan Prometheus bracht een gloeiend kooltje in een venkelstengel naar de mensen toe. Zeus was woedend. Prometheus werd aan de Kaukasus vastgeketend. Elke dag weer pikte een gier zijn lever uit die dan ‘s nachts weer teruggroeide. Dit bleef net zo lang doorgaan tot Hercules Prometheus bevrijdde en terugbracht naar Olympus.
Basislidmaatschap is gratis. Een plantenmonografie bevat informatie over:
Het is niet toegestaan inhoud te kopiëren
en zie verborgen content
