Kanttekeningen bij het maken van tinctuur volgens de gewogen methode

Soms krijg ik vragen die zo goed zijn dat ik er een blog aan wijdt. Een zo’n vraag gaat over het maken van tincturen met de gewogen methode. Zoals degenen van jullie die dergelijke tincturen willen maken misschien al hebben gemerkt, is dat niet met alle planten even eenvoudig. Zeker met sommige plantdelen lijkt het wel alsof je je plantmateriaal met geen mogelijkheid helemaal bedekt krijgt met menstruum. Er zijn daarom wel wat kanttekeningen te maken bij het tincturen volgens de gewogen methode.

Gestandaardiseerde tinctuurrecepten met hoge potentie

Ik wil allereerst het volgende benadrukken. Alle tinctuurrecepten in het Plantenvademecum en de Kruidengrimoire zijn die van de gewogen methode, omdat dit de enige eenduidige recepten zijn die we hebben. Ze zijn ontstaan uit relatief recente afspraken over het bereiden van gestandaardiseerde medicijnen door professionele kruidenmiddelenbereiders. Hun doel was een standaardsterkte te ontwikkelen, een methode waarbij men er enigszins van uit kon gaan dat de inhoudsstoffen in eenzelfde verhouding aanwezig zouden zijn. Ik schrijf enigszins, want de hoeveelheid plant is natuurlijk niet de enige invloed op de inhoud van tincturen. Daarover schrijf ik ook het een en ander in het boek.

Men gebruikte daarnaast relatief veel plantmateriaal opdat de gestandaardiseerde bereidingen sterk zouden zijn. Men ging ze immers gebruiken als medicijn dat voorgeschreven zou worden door doktoren en andere medische specialisten. Zij hadden een iets andere relatie met planten dan sommige andere herboristen hebben. Een plant was vooral een grondstof en men schuwde er daarom ook niet voor om een plant machinaal te verpulveren om het middel sterk te krijgen. Kortom, er zijn planten waarbij het niet zonder hulpmiddelen lukt om ze fijn genoeg en helemaal bedekt met menstruum te krijgen. Blenderen werd en wordt dan niet geschuwd.

Soms heb je bij de gewogen methode extra gereedschap nodig

De officiële recepten volgen kan dus zeker wel, maar het kan goed zijn dat je hulpmiddelen nodig hebt. En daar zit nu precies de crux, waardoor ik denk dat sommige mensen problemen kunnen ervaren met de verhoudingen van de gewogen methode. Zeker als je volumineuze plantdelen als bloemen wilt verwerken, snap ik het heel goed. Door hun structuur is het vrijwel onmogelijk om bloemen fijn genoeg te krijgen voor een gewogen tinctuur zonder met grove middelen te werk te gaan.

Zoals ik al schreef, hebben niet alle herboristen eenzelfde verstandhouding met planten. Sommigen hebben moeite met het met hulpmiddelen verpoederen van planten uit respect en liefde voor de plant en dat begrijp ik helemaal. Dat is de reden waarom ik bij sommige planten eigenlijk liever geen gewogen tincturen maak; ik moet daarvoor zo grof met de planten omspringen dat ik het gewoon maar niet doe. En misschien is het irrationeel, maar ik gebruik liever mijn eigen kracht. Een traditionele tinctuur heeft dan de voorkeur. Die methode vind je ook in zowel het Plantenvademecum als de Kruidengrimoire.

Volg je gevoel en maak desgewenst een traditionele tinctuur

Houd er rekening mee dat er vaak minder inhoudsstoffen in een traditionele tinctuur zullen zitten waardoor je de beste dosering opnieuw moet uitvinden. Dat gezegd hebbende, ik ben ervan overtuigd dat het respect en de liefde voor de plant die doorklinkt uit de keuze voor een traditionele tinctuur in dit geval wel degelijk meeweegt in de werking van de tinctuur. Maar goed, je zult dus moeten uitproberen wat de sterkte van jouw tinctuur is geworden. Aanwijzingen voor hoe je dit kunt aanpakken, vind je in het boek en op de website bij de informatie over het maken van een traditionele tinctuur. Maak aantekeningen en onthoud zo de dosering die werkte. Dat is dus mijn advies aan jou: volg je gevoel en maak liever een traditionele tinctuur in plaats van je plantmateriaal met grove middelen te lijf gaan om per se een gewogen tinctuur te maken.