De basis voor een gezond leven, deel 4: vlees, vegetarisch of veganistisch

Door de jaren heen heb ik regelmatig de vraag gekregen of het gezond is om vlees te eten of als vegetariër of veganist door het leven te gaan. Er is geen eenvoudig antwoord op die vraag mogelijk.

Wanneer je alleen naar de behoeftes van ons lichaam kijkt, is het antwoord redelijk simpel. We zijn gemaakt voor een omnivoor dieet, dus zowel plantaardige als dierlijke producten. Ons gebit en spijsverteringssysteem zijn hiervoor ontworpen en ons natuurlijke dieet bevat daarom logischerwijs vlees, vis en eieren. Sterker nog, wij mensen zouden ons nooit op deze manier ontwikkeld hebben, wanneer wij dit allemaal niet gegeten hadden. We danken er onze hersenen aan.

Als je het eenmaal gezien hebt, kun je het niet ont-zien

Maar juist die hersenen maken eten op de manier waarvoor we gemaakt zijn niet heel erg vanzelfsprekend. We zijn ons immers bewust van wat onze voedingskeuzes inhouden voor andere dieren, of zouden dat in ieder geval kunnen zijn. Ik heb het zelf hierdoor moeilijk met dat deel van onze voeding dat van dieren afkomt.

Het is namelijk zo dat we tegenwoordig niet aan onze dierlijke producten komen zoals we dat oorspronkelijk deden. Ooit hadden dieren in ieder geval vrijheid voordat ze aan ons spit belandden. We zagen hen als gelijken en respecteerden hen genoeg om eerbiedig met hun leven om te gaan. Nu zijn ze dat niet alleen hun vrijheid kwijt, ze worden gehouden op een manier die meestal verre van verdedigbaar en ronduit wreed is.

Volgens mij is dat precies de reden waarom we de productie van vlees, eieren en melkproducten helemaal hebben afgeschermd van ons dagelijks leven. We zien niet wat er aan die biefstukjes en kaasjes in de winkel voorafgaat en we willen het niet zien. De vaak gruwelijke omstandigheden waaronder dieren gevangen worden gehouden en geslacht worden zijn niet te rijmen met ons geweten, onze sociale inborst en ons gevoel van mededogen.

Als we dagelijks verplicht geconfronteerd zouden worden met het leed dat voorafgaat aan het eten op ons bord zouden we geen hap meer door onze keel krijgen. Dat zou ons zoveel stress geven, dat het ongezond zou worden. Maar we worden er niet mee geconfronteerd, waardoor een groot deel van de mens dit bewust buiten zijn blikveld kan houden, terwijl een ander deel te empathisch in aanleg is om het te negeren.

Het rijmen van je behoeftes met je geweten

Zoals gezegd, er is geen eenvoudig antwoord. We hebben allemaal, in min of meerdere mate, vlees en eieren nodig voor een gezond en gebalanceerd eetpatroon. Dat is een biologisch feit. Een deel van de mensheid heeft daarnaast zuivel nodig. Echter, de bio-industrie is dusdanig wreed, dat het voor veel mensen geen optie meer is om daaraan mee te werken. In de biologisch veehouderij zijn de omstandigheden voor de dieren een stuk beter, maar de onvrijheid en dwang die onherroepelijk samenhangen met onze manier van voedsel produceren kunnen ervoor zorgen dat dit voor jou ook geen optie is.

Een botsing met je geweten kan net zo goed ziekmakend zijn, waardoor vegetariër of veganist worden een betere keuze kan zijn dan gewoon maar blijven consumeren. Beweren dat mensen prima zonder dierlijke producten kunnen, zoals sommige veganistische bewegingen doen, gaat echter te ver. Een vegetarische of veganistisch leefstijl zonder suppletie levert onherroepelijk tekorten en daarmee onbalans en ziekte op.

Het is al moeilijk om gebalanceerd te eten zonder dat je essentiële voedingsmiddelen gaat weglaten, laat staan als je zulke belangrijke voedingsgroepen uitsluit. Dat wil niet zeggen dat vegetarisme of veganisme niet de juiste keuze voor jou kan zijn, maar wees je bewust van de risico’s en zorg dat je tekorten voorkomt door goede vervanging en suppletie.

De vraag is nu welke voeding bij jou past

Er is nog zo ontzettend veel meer over voeding te vertellen, dat ik er een boek over zou kunnen schrijven. Ik nodig je uit om op onderzoek uit te gaan en uit te vinden welk dieet bij jou past. Hoe geeft je jouw lichaam wat het nodig heeft?

Het zal niet altijd hetzelfde zijn. In tijden van ziekte, stress of andere afwijkende omstandigheden hebben we andere dingen nodig dan in tijden van gezondheid. De kunst is te leren luisteren naar wat jouw lijf je vertelt. Zo vind je uit wat jouw normaal is en wanneer er reden is om aan te nemen dat je moet bijsturen. Dit is een proces dat tijd vergt maar tegelijkertijd je de meest waardevolle tijd teruggeeft: tijd die je in gezondheid doorbrengt.

Meer over dit onderwerp in het volgende blog…